Μια σοβαρή ασθένεια των κουνελιών είναι εκείνη της εγκεφαλίτιδας. Είναι ένας από τους λόγους που πολλές φορές σάς προτείνουμε να μην αγοράζεται κουνελάκια από εκτροφεία και pet shop, διότι λόγω των κακών συνθηκών είτε του εκτροφείου είτε του καταστήματος που όλα τα κουνελάκια είναι στοιβαγμένα, μεταδίδονται αρκετές ασθένειες. Ας δούμε πιο αναλυτικά την εγκεφαλίτιδα, ώστε να την μάθουμε και να ξέρουμε πως να την διαχειριστούμε, αν τυχόν δούμε κάτι περίεργο στο κουνελάκι μας.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ ΣΤΑ ΚΟΥΝΕΛΙΑ;
Η εγκεφαλίτιδα στα κουνέλια οφείλεται σε ένα παράσιτο, που ονομάζεται Encephalitozoon cuniculi. Το συγκεκριμένο παράσιτο επιδρά μόνο σε κουνέλια, αλλά έχουν υπάρξει αναφορές και σε άλλα είδη, όπως ινδικά χοιρίδια, ποντίκια, πρόβατα, κατσίκες κλπ. Στον άνθρωπο δεν μπορεί να μεταδωθεί και να τον επηρεάσει, παρά μόνο αν αυτός ο άνθρωπος είναι σε ανοσοκαταστολή.
Αυτό το παράσιτο εισέρχεται στον οργανισμό των κουνελιών είτε μέσω της κατάποσης είτε μέσω μολυσμένων ούρων είτε μέσω πλακούντα ή γάλακτος από την μητέρα στο νεογνό. Γενικά το e.cuniculi (εν συντομία όπως ονομάζεται και θα χρησιμοποιούμε εντός του άρθρου) αγαπά το υγρό στοιχείο. Συνήθως εκείνα που μεταφέρονται είναι τα σπόρια του παρασίτου και όχι το ίδιο το παράσιτο, τα σπόρια αναπτύσσονται στον πλέον μολυσμένο οργανισμό, ταξιδεύουν μέσω του αίματος σε διάφορα όργανα όπως ήπαρ, εγκέφαλος, μάτια, γενικά “χτυπάει” κατά πλείστον το νευρικό σύστημα και “διαλύει” το όργανο στο οποίο θα χτυπήσει, καθώς πολλαπλασιάζονται εκεί τα παράσιτα και αποκτούν τον έλεγχο.
Η ασθένεια ονομάζεται Εγκεφαλοτιζωονόσος των κουνελιών (από το όνομα του παρασίτου) και επειδή συνήθως τα συμπώματα αφορούν το κεφάλι και γενικά το νευρολογικό σύστημα των κουνελιών, στο οποίο “αρχηγός” είναι ο εγκέφαλος, πολλές φορές για συντομία, αναφέρεται ως εγκεφαλίτιδα και με αυτή την ονομασία θα αναφερθούμε σε αυτό το άρθρο, καθώς έτσι είναι πιο γνωστή.
Αν το κουνέλι μας είναι υγιέστατο, θα δούμε πως όταν αναπτυχθεί αυτό το παράσιτο και χτυπήσει το όργανο, στο οποίο έχει αναπτυχθεί, κάποια συμπτώματα που θα αναλύσουμε παρακάτω, ωστόσο το κουνελάκι, αν το ανισοποιητικό του δεν λειτουργεί ορθά, μπορεί να πεθάνει.
ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ;
Για τον ορισμό της νόσου, αναφέρθηκε στον ορισμό, με πιο τρόπο γίνεται η μετάδοση. Όπως είπαμε το παράσιτο αγαπάει το υγρό στοιχείο, οπότε τα σπόρια μπορούν να μεταδωθούν από μολυσμένο κουνέλι ή μολυσμένο ζώο που ήρθε σε επαφή με μολυσμένο κουνέλι, μέσω σποριών στα ούρα, στο νερό, στη τροφή, στις μητέρες μέσω του πλακούντα και του γάλακτος στα νεογνά ή και το πιο σπάνιο, τα σπόρια να εισέλθουν μέσω της αναπνοής.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑΣ / ΠΟΙΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΘΑ ΔΩ ΠΟΥ ΠΡΟΔΙΔΟΥΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ;
Σε πολλά κουνέλια θα υπάρξουν κάποια συμπτώματα που μας προδίδουν πιθανή μόλυνση από E.Cuniculi. Μην ξεχνάτε πολλά συμπτώματα είναι κοινά σε διάφορες ασθένειες, οπότε δεν χρειάζεται ένα σύμπτωμα να αποδίδεται κατά 100% στην Εγκεφαλίτιδα/Εγκεφαλοτιζωονόσο, αλλά σε μία άλλη ασθένεια. Εμείς ως καλοί κηδεμόνες οφείλουμε σε κάθε περίπτωση να πάμε το κουνελάκι μας σε ένα εξειδικευμένο κτηνίατρο, ώστε να διαγνωστεί τι έχει το κουνελάκι μας και να δοθεί σαφώς η σωστή θεραπεία. Πολλά κουνέλια, δυστυχώς, παρόλο που ασθενούν από το παράσιτο E.Cuniculi δεν εμφανίζουν συμπτώματα και δυστυχώς δεν έχει μελετηθεί το γιατί. Ίσως ο οργανισμός τους είναι πιο ανθεκτικός.
Ας δούμε λοιπόν τα συμπτώματα:
- Αδυναμία Πίσω Άκρων
- Παράλυση
- Τρέμουλο/Μυϊκές Συσπάσεις
- Λιποθυμία
- Επιληπτική Κρίση
- Γυρισμένο Κεφάλι Προς Μια Πλευρά/Ταρτικολίδα (Περιορισμένη Κίνηση Κεφαλιού)
- Ακράτεια ούρων ή/και Συχνοουρία
- Καταρράκτης ή Φλεγμονή στο Μάτι
- Νεφρική Ανεπάρκεια
- Περισσότερη και συχνότερη λήψη νερού (παραπάνω από όσο πρέπει να πιει ημερησίως ένα κουνέλι)
- Αλλαγή Συμπεριφοράς
- Ανεξέλεγκτο Στριφογύρισμα
- Ανεξέλεγκτη Μικρή Κίνηση Κεφαλιού (πχ το κουνέλι στρέφει δεξιά-αριστερά ή μόνο πχ δεξιά το κεφάλι και ξανά στο κέντρο, χωρίς κάποιο λόγο όπως για να ακούσει κάτι)
- Τα μάτια μπορεί να βρίσκοντα πλάι-πλάι ή πάνω-κάτω
- Κώφωση
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ;
Η διάγνωση γίνεται μέσω αίματος ή ούρων. Ο κτηνίατρος θα σας καθοδηγήσει, αν είναι εξειδικευμένος, για το τι χρειάζεται το κουνελάκι σας. Η εξέταση ούρων είναι η πιο απλή, καθώς τα σπόρια μπορούν να φανούν και μικροσκοπικά, αλλά αν το παράσιτο δεν έχει προσβάλλει το νεφρό, αλλά άλλο όργανο τότε η εξέταση των ούρων θα αποδειχθεί ψευδώς αρνητική. Ωστόσο, αν υπάρχουν άλλα συμπτώματα ο εξειδικευμένος κτηνίατρος θα σας καθοδηγήσει.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
Συνήθως δίνεται panacur σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, ανάλογα και το πρόβλημα που έχει δημιουργήσει το συγκεκριμένο παράσιτο. Ο εξειδικευμένος κτηνίατρος, σε κάθε περίπτωση θα σας καθοδηγήσει για το σωστό. Δυστυχώς, αρκετές φορές η κατάσταση του κουνελιού είναι σε κρίσιμη κατάσταση, καθώς πολλοί κηδεμόνες δεν τρέχουν εξ αρχής στο κτηνίατρο με τα πρώτα συμπτώματα, οπότε ένας εξαντλημένος οργανισμός δεν θα μπορεί να νικήσει το παράσιτο, όποια θεραπεία και αν του δοθεί. Επιπρόσθετα, αν παραδείγματος χάριν το κεφάλι έχει γύρει αρκετές μοίρες σε σημείο που ένα μάτι είναι πάνω και ένα μάτι κάτω, δεν θα υπάρξει πλήρης μετακίνηση του κεφαλιού και μάλιστα στην αρχική θέση, όταν το παράσιτο, χτυπήσει αρκετά ένα όργανο, δεν γίνεται να υπάρξει πλήρης αποκατάσταση. Μπορεί να υπάρξει μερική, ή απλά το παράσιτο να σταματήσει σε αυτό το σημείο, όμως μπορεί να υπάρξουν απώλειες πχ το κουνελάκι να χάσει ένα μάτι, αν αυτό έχει καταστραφεί πλήρως.
Για αυτό και κρίνεται σημαντικό με το που δούμε τα πρώτα συμπτώματα να τρέξουμε σε εξειδικευμένο κτηνίατρο. Όσο πιο νωρίς προλάβουμε τα συμπτώματα και δοθεί κατάλληλη αγωγή, τόσες λιγότερες απώλειες θα υπάρξουν και σαφώς πιο γρήγορος χρόνος ίασης και αποτελεσματική θεραπεία (χωρίς δηλαδή να παίζουμε με πιθανότητες για το αν το κουνελάκι ζήσει ή όχι).
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΝΑ ΚΟΥΝΕΛΑΚΙ ΜΕ ΕΓΚΕΦΑΛΙΤΙΔΑ;
Αν η εγκεφαλίτιδα διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, σαφώς μπορεί να έχει μια ποιοτική ζωή. Αν το κουνελάκι είναι σε πιο ανεπτυγμένο στάδιο της ασθένειας, αν καταφέρει να νικήσει την ασθένεια αυτή, θα έχει μια ποιοτική ζωή που μπορούμε να του προσφέρουμε εμείς με κάποια μικρή υποβοήθεια. Σαφώς σε αυτή την περίπτωση θα έχει κάποια υπολείμματα όπως γυρισμένο κεφάλι και σαφώς θα χρειάζεται παρακολούθηση, όπως και την προηγούμενη περίπτωση, αλλά αυτό δεν πάει να σημαίνει πως δεν μπορεί να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Απλά δεν θα μπορούμε να φέρουμε μια κουνελίσια παρέα σε αυτό το κουνελάκι, διότι μπορεί να εκθέσουμε σε κίνδυνο το υγιέστατο κουνελάκι. Ναι, μπορεί να ιαθεί το παράσιτο αυτό, αλλά δυστυχώς μπορεί να μείνουν σπόρια στον οργανισμό και όπως είπαμε δεν θα δείξουν όλα τα κουνέλια συμπτώματα, δηλαδή μπορεί να ζήσει έτσι μέχρι και στο τέλος της ζωής του. Τώρα αν φέρουμε ένα κουνελάκι που έχει ιαθεί από το E.Cuniculi με ένα κουνελάκι που έχει και αυτό ιαθεί από το ίδιο παράσιτο, θα πρέπει να το συζητήσουμε με τον εξειδικευμένο κτηνίατρο που παρακολουθεί το κουνελάκι μας.
Όσον αφορά την υποβοήθεια, σαφώς ένα κουνελάκι με γυρισμένο το κεφαλάκι του εξαιτίας της νόσου, θα χρειαστεί ένα πιο κατάλληλα δαμορφωμένο χώρο. Αν πχ τα πίσω άκρα έχουν παραλύσει θα χρειαστεί βοηθητικό καροτσάκι. Ωστόσο, όλα αυτά τα ζωάκια έχουν δικαίωμα για ζωή και εμείς ως κηδεμόνες θα πρέπει να τα υποστηρίζουμε και να τα βοηθούμε, παρόλες τις “απώλειες”/αδυναμίες τους.
ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΟ E.CUNICULI;
Μερικοί κτηνίατροι προτρέπουν στην προληπτική θεραπεία με το panacur. Ωστόσο, είναι κάτι που θα πρέπει να συζητήσουμε με τον κτηνίατρο που παρακολουθεί το κουνελάκι μας. Εκείνος είναι υπεύθυνος για την υγεία του. Αν κρίνει πως δεν είναι απαραίτητο δεν κάνουμε καμία προληπτική θεραπεία από μόνοι μας. Το αναφέρουμε, διότι πολλές φορές ακόμα και στο εξωτερικό υπάρχουν κόντρες ακόμα και μεταξύ κτηνιάτρων για το αν πρέπει ή δεν πρέπει να δοθεί αυτή η προληπτική θεραπεία. Το μόνο που ακολουθούμε είναι ο εξειδικευμένος κτηνίατρος που έχουμε επιλέξει να περιθάλπτει το κουνελάκι μας, ούτε χρειάζεται να διαπληκτηστούμε με κάποιον για το γεγονός πως ο δικός μας κτηνίατρος διαφωνεί ή συμφωνεί με την προληπτική θεραπεία. Κάθε κουνελάκι είναι διαφορετικό, με διαφορετικές ανάγκες και σε αυτό θα πρέπει να επικεντρωθούμε.
Καλό βέβαια είναι, όταν φέρουμε ένα νέο μέλος στο σπιτικός μας, να μπαίνει σε μια μίνι καραντίνα 3 εβδομάδες, ώστε να μην κολλήσει το ήδη υπάρχον μέλος (μπορεί να συμβεί και το αντίστροφο στην περίπτωση που είπαμε, πως το κουνελάκι δεν φέρει συμπτώματα). Πολλές φορές κτηνίατροι θα προτρέψουν προληπτική θεραπεία σε αυτή την περίπτωση και στα 2 μέλη ταυτόχρονα. Ωστόσο, η καραντίνα θα πρέπει να μείνει καραντίνα, δεν θα πρέπει να ανακουφιστούμε στο ότι δώθηκε προληπτική αγωγή ή έγινε ο εμβολιασμός αν κρίθηκε απαραίτητος, από τον κτηνίατρο. Χρειάζεται τόσο στο εμβόλιο 3 εβδομάδες ώστε να αναπτυχθούν αντισώματα, αλλά και στη συγκεκριμένη θεραπεία, καθώς την πρώτη φορά γίνεται για 28 μέρες, ώστε να θεωρήσουμε το κουνελάκι πως μπορεί να έρθει σε επαφή με το υπάρχον μέλος.
Όσον αφορά μερικούς ανειδίκευτους κτηνιάτρους που προρέπουν σε εμβολιασμό με εμβόλιο προβάτων για παράσιτα κλπ, είναι εντελώς λάθος και επικίνδυνο. Το panacur μπορεί να δοθεί προληπτικά την πρώτη φορά για 28 μέρες, τις επόμενες σε διάστημα και ημέρες (συνήθως περίπου 1 εβδομάδα) που θα μας υποδείξει ο κτηνίατρος, όπως θα μας υποδείξει και τη σωστή ποσότητα.
Το να πάρουμε μια δεύτερη γνώμη, σαφώς δεν είναι κάτι κακό. Οπότε αν κάποιος κτηνίατρος μάς έδωσε μια θεραπεία ή δεν θεωρεί σωστή την προληπτική θεραπεία, δεν είναι κακό να ρωτήσουμε έναν εξειδικευμένο κτηνίατρο ΠΑΝΤΑ ως δεύτερη γνώμη. Το μόνο εγκληματικό, είναι να δώσουμε έστω και προληπτικά την αγωγή από μόνοι μας, καθώς δεν γνωρίζουμε τις ευαισθησίες του κουνελιού μας, οπότε άθελά μας μπορεί να κάνουμε κακό.
Πέρα από την φαρμακευτική αγωγή, μια απλή, αλλά αρκετά βοηθητική πρόληψη είναι ο σωστός καθαρισμός και υγιεινή του χώρου. Δεν γίνεται να έχουμε ένα κουνελάκι μέσα στα ούρα παραδείγματος χάριν. Οπότε καθαρισμός της τουαλέτας, του χώρου του, των μπολ του, ακόμα και καλός καθαρισμός των λαχανικών και των φρούτων, όταν δίνουμε είναι απαραίτητα για έναν υγιή τρόπο ζωής. Σαφώς και εμείς όταν ερχόμαστε σε επαφή με κάποιο άλλο ζωάκι μπορεί εκείνο να είχε έρθει σε επαφή με κάποιο μολυσμένο κουνελάκι ή ζώο, δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε, για αυτό όταν εισερχόμαστε στο σπίτι μας, βάζουμε παπούτσια σε παπουτσοθήκες μακριά από τον χώρο του κουνελιού μας, αλλάζουμε ρούχα και πλένουμε καλά τα χεράκια μας, πριν έρθουμε σε επαφή με το κουνελομουτράκι μας.
Εν κατακλείδι, η εγκεφαλίτιδα μπορεί να αποδεχθεί μια θανάσιμη νόσος (όπως είπαμε όχι πάντα, αλλά κατά πλείστον δυστυχώς είναι) που αποδίδεται στο παράσιτο E.Cuniculi, ωστόσο αν διαγνωστεί έγκαιρα είναι μια ιάσιμη νόσος. Αν το κουνελάκι ιαθεί, μπορεί να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή μαζί μας. Σαφώς θα υπάρχουν κάποιες μικρές δυσκολίες, αν η νόσος αφήσει “υπολείμματα”. Ωστόσο, ως κηδεμόνες είναι δικιά μας ευθύνη και να τρέξουμε από τα πρώτα συμπτώματα και δικιά μας ευθύνη να προσφέρουμε μια ποιοτική ζωή.
Όχι, δεν είναι λύση να το παρατήσουμε στο δάσος ή στο πάρκο για να ζήσει όσο ζήσει. Στην τελική αν δεν μπορείς να το αναλάβεις στις δύσκολες στιγμές του, μην το αποκτήσεις εξ αρχής. Καλές είναι οι φωτογραφίες, τα χάδια και τα “φιλάκια”, αλλά δεν πρέπει ως κηδεμόνες να το τρέξουμε στα δύσκολα; Ίσως είναι κάτι που θα πρέπει να αναρωτιόμαστε συχνά ως κηδεμόνες και να σκέφτονται οι υποψήφιοι κηδεμόνες.
Για περισσότερα νέα, βρείτε μας στα social media, facebook page, facebook group κλπ Μέχρι την επόμενη φορά να περνάτε καλά!
